Το Αλφαβητάρι του Διαβόλου

Το Σάββατο που μας πέρασε σε μια βόλτα μου στον Παπασωτηρίου, το βλέμμα μου καρφώθηκε σε ένα μικρό βιβλιαράκι με άσπρο εξώφυλλο. Κάτι μου θύμιζε ο τίτλος. Μα, ναι! Το "Αλφαβητάρι του Διαβόλου". Η προτροπή ήταν ξεκάθαρη. "Να το διαβάσεις!". Ετσι κι έκανα. Το έφαγα. Το μισό χθες και το μισό σήμερα.

Τα reviews για το βιβλίο αναφέρουν χαρακτηριστικά: "Το αλφαβητάρι του διαβόλου" είναι κλασικό έργο της αμερικανικής λογοτεχνίας. Ο συγγραφέας του, Αμπρόουζ Μπηρς (1842 - 1913;), χτυπούσε αλύπητα την πολιτική σαπίλα και την κάθε λογής υποκρισία. μπλα μπλα μπλα....

Διάβασέ το και θα καταλάβεις. Σου δείνω μια πρώτη γεύση.
Δύση ουσ. Το τμήμα του κόσμου που εκτείνεται δυτικά (ή ανατολικά) της Ανατολής. Κατοικείται στο μεγαλύτερο μέρος του από Χριστιανούς, ένα ισχυρό φύλο υποκριτών, οι οποίοι παράγουν κυρίως δολοφονίες και απάτες, "πολέμους" και "εμπορικές συναλλαγές" τις ονομάζουν αντίστοιχα. Το ίδιο και οι κάτοικοι της Ανατολής, οι οποίοι επίσης παράγουν κατά κύριο λόγο τα ίδια προϊόντα.
Χριστιανός ουσ. Αυτός που πιστεύει πως η Καινή Διαθήκη είναι ένα θεόπνευστο βιβλίο, αξιοθαύμαστα κατάλληλο για τις πνευματικές ανάγκες του γείτονα του. Αυτός που ακολουθεί τη διδασκαλία του Χριστού, στο βαθμό που δεν συγκρούεται με την αμαρτία.

ΠΡΟΣΟΧΗ!!!! Η ανάγνωση αυτού του βιβλίου προκαλεί παραμόρφωση των χαρακτηριστικών του προσώπου η οποία συνοδεύεται από άναρθρες κραυγές. Η πάθηση [Hahana Acatasheta] είναι μεταδοτική και παρόλο που τα συμπτώματά της υποχωρούν κατά καιρούς, δεν θεραπεύεται!

Στοιχεία και αριθμοί: Το Αλφαβητάρι του Διαβόλου άρχισε να δημοσιεύεται το 1881, στην εβδομαδιαία εφημερίδα "Σφήκα του Σαν Φρανσίσκο" (San Francisco Wasp), σε μόνιμη στήλη του συγγραφέα, ξεκινώντας από το γράμμα Π (P). Το 1906, εκδόθηκε για πρώτη φορά σε βιβλίο με τον τίτλο Το Λεξικό ενός Κυνικού [The Cynic's Word Book, Doubleday, New York, 1906] αν και τα λήμματα περιορίζονταν στη μισή αλφάβητο από το A μέχρι το Λ (L). Το 1911 ο Μπηρς πρόσθεσε τα υπόλοιπα λήμματα από το Μ ως το τέλος της αλφαβήτου και συμπεριέλαβε ολόκληρο το έργο στον έβδομο τόμο του δωδεκάτομου έργου του Collected Works, δίνοντάς του τον τίτλο The Devil's Dictionary. Οι απομιμήσεις άρχισαν αμέσως. Η Αμερική γέμισε με βιβλία "κυνικών" συγγραφέων. Οι αντιδράσεις ήταν αλυσιδωτές, από το μισογυνισμό των κόμικς της New Yorker και τις "μπηχτές" του Groucho Marx, μέχρι την άγρια σάτιρα του George Grosz, του Steve Bell, του Ralph Steadman.
Από τότε μέχρι σήμερα το βιβλίο έχει εκδοθεί δεκάδες φορές από διαφορετικούς εκδοτικούς οίκους.
Είναι η πρώτη φορά που εκδίδεται στην Ελλάδα.

Ελληνική έκδοση: Τόσο η φύση του κειμένου όσο και η φύση της εικονογράφησης, επέβαλαν ορισμένες μετατροπές στην αγγλική έκδοση [Ambrose Bierce, The Devil's Dictionary, Intr. Angus Calder, Illus. Ralph Steadman. Bloomsbury Publishing Plc, London, 2003] που αποτέλεσε τη βάση της ανά χείρας ελληνικής, ώστε να μπορέσει ο αναγνώστης να απολαύσει απρόσκοπτα τη γλώσσα του Μπηρς και το πενάκι του εικονογράφου. Η παράθεση των λημμάτων έγινε με αλφαβητική σειρά, όπως και στο πρωτότυπο, αλλά σύμφωνα με το ελληνικό αλφάβητο. Ο γραμματικός και ετυμολογικός προσδιορισμός των λέξεων προσαρμόστηκε στα ελληνικά δεδομένα. Οι πραγματολογικές αντιστοιχίες, κατά τη γλωσσική μεταφορά, παρέμειναν ανέπαφες, εκτός από ελάχιστες περιπτώσεις. Η εικονογράφηση, αν εξαιρέσουμε την πρόσθεση των γραμμάτων που δεν διαθέτει το αγγλικό αλφάβητο, παρέμεινε ως έχει στην αγγλική έκδοση. Φυσικά, άλλαξε η σειρά τους και προστέθηκαν λεζάντες που παραπέμπουν στο ανάλογο λήμμα. Επίσης, το βιβλίο πλουτίστηκε με ενδιαφέροντα στοιχεία, όπως αναλυτικές σημειώσεις, ένα κείμενο για το ζήτημα του μυστηριώδους θανάτου του συγγραφέα, μια από τις τελευταίες επιστολές του και βασική βιβλιογραφία. Τέλος, την αναπροσαρμογή του τίτλου του εξωφύλλου και ορισμένων γραμμάτων στις εσωτερικές σελίδες, για τις ανάγκες της ελληνικής έκδοσης, φιλοτέχνησε η ζωγράφος Aννα Λέκκα.