Παρασκευή, Ιουνίου 10

What the hell is art?

monkey

Ενας πίνακας του William Morris, του Andy Warhol ή του ξαδέρφου στην φωτογραφία; Ενα γλυπτό του Πραξιτέλη, του Henry Moore ή η "σκουριά" του Ζογγολόπουλου στην είσοδο της ΔΕΘ; Μια σύνθεση του Bach, του Astor Piazzolla ή το Karma Police των Radiohead;

Μπορεί να πει κάποιος αν υπάρχει κακή και καλή τέχνη (δεν εννοώ τις Καλές Τέχνες) ή να χαρακτηρίσει ένα έργο καλό ή κακό; Ισχύει ο ορισμός που διάβασε ο SG του e-roosters, "Τέχνη ειναι οτιδήποτε δεν εξυπηρετεί άμεσα την αναπαραγωγή ή επιβίωση του ανθρώπου"; Ή μήπως ο Ayn Rand είναι πιο κοντά;

Το κοινό σημείο των περισσότερων ορισμών είναι η υποκειμενικότητά τους. Το αν αρέσει σε κάποιον ένα έργο ή όχι, μπορεί να είναι επειδή δεν το κατανοεί ή επειδή το αντιλαμβάνεται πλήρως και το αξιολογεί ανάλογα με τα γούστα του.
Θεωρώντας πως η τέχνη θα πρέπει να ευχαριστεί (κατ'αρχήν τον δημιουργό και στη συνέχεια) τον θεατή, αναγνώστη, ακροατή κλπ., δεν είναι απαραίτητη η βαθιά γνώση της Ιστορίας της Τέχνης για να πεις αν σ'αρέσει κάτι ή όχι, με τον ίδιο τρόπο που δεν χρειάζεται να είσαι σεφ των Concodre Hotels για να πεις αν σου αρέσει ένα καλοψημένο ψάρι ή προτιμάς πίτσα.

Αναρωτιέμαι, λοιπόν, μήπως δεν ειναι η κριτική της Τέχνης που απαιτεί την κατανόηση της, αλλά η κριτική της τεχνικής. Σε μπέρδεψα;
Είναι καλοψημένο το ψάρι (που ξέρω ότι μου αρέσει) ή ο μάγειρας απλά μας το πέταξε στο πιάτο; Μεγάλο θέμα και δεν λύνεται. Ειδικά τώρα που είμαστε το #1 της Euroβίζιον. Τί ψάχνεις τώρα;

υγ. Τα παραπάνω δεν ισχύουν για το design, το οποίο δεν είναι τέχνη και έχει να καλύψει κι άλλες ανάγκες, όπως λειτουργικότητας, χρηστικότητας ή αυτές της πετυχημένης επικοινωνίας, της δομής της πληροφορίας κλπ.

9 σχόλια:

S G είπε...

"Μια σύνθεση του Bach, του Astor Piazzolla ή το Karma Police των Radiohead;"

και τα τρια βεβαια! Αν με ρωτουσες για κανα σκυλαδικο θα δυσκολευομουν...

Νίκος Κιτωνάκης είπε...

Τέχνη μπορεί να είναι τα πάντα, διότι η τέχνη εξ ορισμού τα εμπεριέχει και εμπεριέχεται σε αυτά. (είμαι πολύ αφηρημένος ο κερατάς άμα θέλω!)

Η ενάτη του Μπετόβεν, η Μέριλυν του Warhol, η Τζοκόντα, οι Ομπρέλες του Ζογγολόπουλου, το τελευταίο σουξεδάκι της Πέγκυς Ζήνα, ο Αστερίξ και οι Χ-Μen (που χαίρομαι που σ'αρέσουν) είναι όλα εκφάνσεις της ανθρώπινης δημιουργικότητας.

Επιλέγουμε αυτές που μας εκφράζουν και έχουμε την πολυτέλεια να απορρίπτουμε άλλες, απλώς γιατί είναι τόσες πολλές. Και το φάσμα αυτό της διαφορετικότητας είναι το μεγαλείο μας.

lazopolis είπε...

Τέχνη είναι ότι καταφέρνει να επιβάλλει τον εαυτό του ως τέχνη στο χώρο της "αριστοκρατίας της διανόησης", λέει (περίπου) ο Μπουρντιέ, του οποίου το (απολαυστικό) βιβλίο διαβάζω αυτό τον καιρό. Το τί μας αρέσει και τί όχι εξαρτάται (δεν καθορίζεται απαραίτητα) από το επίπεδο της εκπαίδευσής μας και από την κοινωνική μας θέση. Υπάρχει η "υψηλή αισθητική", αυτή που μπορεί να "εκτιμήσει" έναν Μοντριάαν ή τη σκουριά του Ζογγολόπουλου (πάντα χωρίς να μπορεί να εκφέρει οτιδήποτε σχετικά με την αξιολογική διαδικασία), και η popular (working class) αισθητική που εξανίσταται μπροστά σε φωτογραφίες με ραπανάκια ή σε εκθέματα με σταυρούς και σπέρματοζωάρια (γιατί δεν κατανοεί τη χρηστική τους αξία ή τα θεωρεί ανάξια λόγου, αντιλαμβανόμενη ταυτόχρονα πως τεχνιέντως αποκλείεται από την αξιολογική διαδικασία*). Υπάρχουν ένα σωρό συμπλέγματα ενδιαμέσως. Αν θεωρείτε οτι είστε αμέτοχοι τέτοιων συμπλεγμάτων** διαβάστε το βιβλίο. Πρίν το διαβάσετε αναρωτηθείτε γιατί μπροστά στην Gioconda (και πίσω από τους Γιαπωνέζους με τις κάμερες) νιώθετε την ανάγκη να πείτε οτι δε σας λέει τίποτα μεν, είναι μεγάλο έργο τέχνης δε.

* διότι καλή η Παπαρίζου, αλλά οι οπαδοί της δεν θα μας πουν ποτέ εμάς τί είναι τέχνη, ε;
** εγώ θεωρούσα και ... surprise!! (κάθε δυο σελίδες).

eryx-t είπε...

Τα λόγια στην επιγραφή του πάμφτωχου καλλιτέχνη στην Τζιά, αν δεν απατώμαι είναι του Πλάτωνα (όχι ότι έχω διαβάσει τον Πλάτωνα αλλά έτυχε κάπου να το δω πρόσφατα).
Κατά κάποιον τρόπο περιγράφει το παιχνίδι. Παιχνίδι είναι εκεί όπου φτιάχνουμε και παίζουμε ιστορίες για να γνωρίσουμε τον κόσμο και τον εαυτό μας. Ε, και τέχνη, αυτό δεν είναι; Όπου η επιστήμη φτιάχνει και δοκιμάζει θεωρίες, η τέχνη φτιάχνει και παίζει (προβάρει) ιστορίες. Ιστορίες όπου μπορεί να παίζουν και σχήματα, χρώματα, ήχοι, υποψίες, διαίσθηση, οτιδήποτε γνώριμο ή ανήκουστο.

Τώρα το τι δεν είναι τέχνη ... αντιστρέφοντας τον προαναφρθέντα κύριο, ίσως θα μπορούσαμε να πούμε ότι τέχνη δεν είναι ότι δεν καταφέρνει να γίνει αποδεκτό σαν τέτοιο. Ας μην το καταστρέψουμε όμως γιατί μπορεί για κάποιους άλλους αργότερα (ή αλλού) να είναι.

eryx-t είπε...

Από την άλλη και μια καρέκλα μπορεί κάλλιστα να είναι τέχνη στο βαθμό που λέει μια "ιστορία". Στο βαθμό που την αντιλαμβανόμαστε να λέει κάτι.

[...προσπαθώ τώρα να σκεφτώ αν είναι καλό να μιλάνε οι καρέκλες και δεν μπορώ να αποφασίσω...]

Nassos K. είπε...

@spyros:
Δεν θα έλεγα παιδάκι, αλλά ξάδερφος. Μακρινός. Σαν τον Ντόναλντ και τον Γκαστόνε. Την αντιστοιχία την αφήνω σε σας.

@lefty:
Λινκάρω ένα παλιό του thas

@S G:
Για τα ρεμπέτικα του Τσιτσάνη;

@nik_kit:
Προσωπικά τις ομπρέλες τις απορίπτω. Πέρνα μια βόλτα από το Μουσείο Design Θεσσαλονίκης να δεις κάποια από αυτά που επιλέγω.

@lazopolis:
Θα το διαβάσω.

@eryx-t:
Μερικές καρέκλες, καλύτερα να μη μιλάνε ;-)

Ανώνυμος είπε...

Gia na thesoume ta pragmata sth swsth vash tous.
Ontws gia na mporeis na peis an protimas thn pizza enanti tou psariou den xreiazetai na eisai chef opoudhpote.
Wstoso tha prepei na antilamvanesai nomizw oti oi sugkriseis einai egkures kai exoun nohma mono otan sugkrineis pizzes metaxu tous kai psaria metaxu tous. Kai otan theteis ton Bach kai tous Radiohead sthn idia exiswsh sugkrishs kapou mperdeveis thn pizza me to psari. Nomizw!

Ανώνυμος είπε...

Very cool design! Useful information. Go on! Pill price valtrex motion to refinance Blank inkjet cartridge alternatives to depakote for bipolar valtrex sample bowling shirts Tadalafil paypal bamboo t-shirts Balloon up a girl shirt

Ανώνυμος είπε...

TEXNH OPWS KAI TO DADA EINAI TIPOTA KAI TAYTOXRONA TA PANTA...
OLA EINAI TEXNH ARKEI NA YPARXEI ENA MATI NA DEI, ENA AYTI NA AKOYSEI KAI MIA KARDIA NA NIWSEI...NA EISPRAKSEI TO OTIDHPOTE...